Hepatit C Tedavisinde Yeni Umutlar !

Angelina Jolie Hepatit C mi? Bu sorular geçen hafta medyada çok soruldu? Halkımız ister istemez hepatit C kavramıyla karşı karşıya kaldı.Hepatit C nedir? Tedavisinde başarı oranı nedir?Tedavide yeni ilaçlar var mı ?

1.Hepatit C nedir?

Hepatit C virüsüyle bulaşan esas olarak karaciğeri tutan viral bir enfeksiyon hastalığıdır.

2.Hepatit C virüsü için neler söylenebilir?

Zayıf bir RNA virüsüdür.Hepatit B virüsüne göre daha zor bulaşır.Dezenfektanlara, güneş ışığına,sıcaklığa fazla dayanıklı değildir.Tabii bu özellikleri bizim lehimize olan özelliklerdir.

3.Hepatit C ‘nin bulaşma yolları nelerdir?

Esas bulaşma yolu kan yoluyla olmaktadır.Sağlıksız koşullarda yapılan kan transfüzyonları,diş tedavileri,dövme,akupunktur,manikür,pedikür,cerrahi işlemler,traş,damardan yapılan sağlıksız enjeksiyonlar.

Cinsel temas: Nadir bulaşma şeklidir.Tek partnerli eşlerde HCV geçişi düşüktür (%2-5,5).Evlilik dışı ilişkilerde ve homoseksüel ilişkilerde risk fazladır.

Hepatit C’li anneden bebeğe doğum esnasında geçiş olabilir.Oran düşüktür (%1,3-2,5).

4.Hepatit C’den korunma yolları nelerdir?Aşısı varmı dır?

·         Traş bıçağı,diş fırçası,tırnak makası gibi kişisel eşyaları paylaşmamak

·         Gereğinde mutlaka el yıkanması

·         Olası enfekte iğne batması çok tehlikelidir.Sivri uçlu alet yaralanmalarından kaçınmak.Gereğinde eldiven, maske gibi koruyucu gereçler kullanılmalıdır.

·         Korunmasız cinmsel ilişkide bulunmamak

·         Kesik,yanık ve diğer açık yaraların bandaj ile kapatılması

·         Damar yoluyla enjeksiyonlarda tek kullanımlık iğne ucu veya enjektör kullanılması

·         Dövme, piercing, akupunktur,sünnet,kulak deldirme,diş tedavisi, küçük ve büyük cerrahi işlemlerin sağlıklı ve steril şartlarda yapılması

 Hepatit B’nin aksine hepatit C’nin koruyucu aşısı ne yazıkki yoktur.Bu nedenle hepatit C’ye karşı koruyucu tedbirler çok daha önemlidir.

.5.Akut Hepatit C Hastalığının belirtileri nelerdir?

  Akut Hepatit C % 80 oranında farkında olmadan geçirilir.Bazı hastalarda aşağıdaki şikayetler söz konusu olabilir.Bu belirtiler;

 Halsizlik ve kaslarda ağrı, baş ağrısı ,karın ağrısı (karın sağ üst kadranda sık) , bulantı , koyu renkte idrar (çay rengi) , kilo kaybı,yağlı yiyeceklerden tiksinme ,eklem ağrıları ,nadiren gözlerde ve ciltte sarılık

6.Hepatit C hastalığının sıklığı nedir?

Dünyada yaklaşık 170 milyon, ülkemizde ise 600 bin hepatit C hastası mevcuttur.Güneydoğu Asya ülkelerinde 32 milyon, Avrupada 9 milyon dolayında hepatit C hastası mevcut.

7.Hepatit C’li bir hastanın akibeti nedir?

Akut hepatit C’li hastaların %15’i kendiliğinden iyileşir.Hastaların %85’inde ise mikrop vücutta kalır ve hastalık kronikleşir.Bu tabloya kronik hepatit C adı verilir.Kronik hepatit C’li hastaların %20’inde 20-30 yıl içinde siroz gelişebilir.%3’ünde ise karaciğer kanseri gelişebiliyor.

8.Kronik hepatit C’nin standart tedavisi nedir.Başarı şansı nedir?

    Pegile interferon + Ribavirin tedavisi uygulanmaktadır.Pegile interferonun ülkemizde Pegasys, Peg intron adlı ilaçları eczanelerde mevcuttur.Ribavirinin ise; Rebetol, Copegus, Viron, Viranis, Ribasphere isimli ilaçları eczanede bulunmaktadır.Pegile interferon iğnesi haftada bir gün cilt altı uygulanmakadır.Ribavirin ise  kiloya göre doz ayarlaması yapılarak hastaya ağızdan verilmektedir.Toplam tedavi süresi 1 yıldır.

    Günümüzde tedavinin başarısı ortalama %40-50 dolayındadır.Tedavi başarısında hastanın tedaviye uyumu,ilaç dozlarına azami derecede uyum, yakın takip son derece önemlidir.Yan etki yönetiminin iyi yapılması, hasta motivasyonunun sağlanması ve böylece ilaç dozlamsının süre ve miktar olarak belirli bir seviyenin üstünde tutulması tedavi başarısını artıran faktörlerdir.Hasta-doktor ilişkileri, hastanın doktoruna güven duyması, hastanın doktorunu her zaman yanında hissetmesi, her zaman doktoruna ulaşabilmesi tedavi başarısında son derece önemlidir.

9.İlaçların yan etkileri nelerdir?

    İnterferonun bazı yan etkileri vardır.Grip benzeri şikayetler,baş ağrısı,ateş,kırıklık,iştahsızlık,bulantı kusma, saç dökülmesi yanısıra,kemik iliği depresyonu sonucu beyaz kan hücreleri( Lökosit) ve trombositlerde azalma meydana gelebilir.Bu yüzden kan testleri ile izlenmelidir.İnterferon kullanımı sırasında tedavi kesilmesini gerektirecek düzeyde depresyon (ruhsal bunalım) gelişebilir.Antiviral tedaviden önce hastada şüpheli psikiyatrik yakınmalar varsa  psikiyatri konsültasyonu yapılması ve gerekirse anti-depresan tedavi alması uygundur.Bu tedavi sonunda psikiyatri uzmanı onay verdiğinde tedaviye başlamak daha uygun olur.

    Ribavirinin en önemli yan etkisi anemidir.Anemi genellikle ilk aylarda başlar.Hemoglobin düzeyi 10 gr altına düştüğünde ribavirin dozu 200 mg azaltılır.Gerek görüldükçe doz 200 mg daha azaltılır.Gerekli hastalarda kan verilmesi uygun olur.

   10.Hepatit C tedavisinde yeni umutlar nelerdir?

Hepatit C tedavisinde halen onay almış 2 yeni ilacımız vardır.Telaprevir ve boceprevir.Bunlardan Telaprevir ülkemizde eczanelerde mevcut.Ancak ilaç bedelini SGK karşılamıyor ( yani devlet ilaç bedelini karşılamıyor).Ancak özel sağlık sigortaları tedaviyi karşılıyor.Ya da hastalar ilacı kendi parasıyla almak durumunda.Bir aylık tedavi maliyeti 20.000 TL dolayında.

Telaprevir (İncivo) ‘in yer aldığı yeni tedavi protokolü uygulanan hastalarda %75, sadece İnterferon + ribavirin alan hastalarda ise %44 tedavi başarısı elde edilmiştir.

Telaprevir’in yer aldığı yeni tedavi protokolü uygulanan hastaların %58’i kısaltılmış 24 haftalık tedavi için uygun bulunmuştur.24 haftalık tedavi süresi uygulanan hastaların %89’unda kalıcı viral yanıt elde edilmiştir (Yani virüs vucuttan tamamen atılmıştır).

Tedavi sonrası nüks etmiş hastalarda Telaprevirli üçlü tedavi ile başarı %83 dolayındadır.

Daha önceden tedaviye kısmi yanıt veren hastalarda başarı %59 dolayındadır.

Daha önceden tedaviye hiç yanıt vermeyen hastalarda başarı ise %29 dolayındadır.

Bu ilaçların major yan etkileri;telaprevirde cilt döküntüsü/kaşıntı ve anemidir.Boceprevirde anemi, nötropeni ve ağızda tat duyusunun bozulmasıdır.

Son söz: Artık hepatit C’den korkmuyoruz.Hepatit C virüsü korksun bizden !